Ebidde ery'ama

Ama gabeera mu byonna ebiri ku nsi. Okuva ku nnyanja ennene okutuuka ku migga n'enzizi, amazzi gakuuma obulamu bwa buli kitonde ekiramu. Naye, tuyinza okutwalira engeri amazzi gye gatuukira mu maka gaffe awalala awangu. Ebidde ery'ama kitegeeza okunnyika amazzi agatereezebwa mu kifo ekimu okusobola okugakozesa mu ngeri ez'enjawulo. Ka tutunuulire ennyo eby'ebidde ery'ama n'engeri gye biyinza okuyamba mu bulamu bwaffe obwa bulijjo.

Ebidde ery'ama Image by Şahin Sezer Dinçer from Pixabay

Lwaki ebidde ery’ama lya mugaso eri amaka?

Ebidde ery’ama lisobola okuwa amaka amakulu mangi. Okusooka, lye kifo ekirungi eky’okuwummuliramu n’okusanyukiramu. Abantu basobola okuwugiramu, okuzannyamu oba okutuulako ku mabbali g’amazzi okuwummulako. Ekirala, ebidde ery’ama kisobola okuyamba okukendeereza ebbugumu mu maka mu biseera eby’omusana omukakanyavu. Okunyika mu mazzi kusobola okuleeta okuwulira obunnyogovu n’okwewummula. Ebidde ery’ama era lisobola okukozesebwa ng’ekifo eky’okukoleramu emirimo egy’okwewummula ng’okuwuga.

Ngeri ki ez’enjawulo ez’ebidde ery’ama eziriwo?

Waliwo ebika by’ebidde ery’ama eby’enjawulo ebisobola okulowoozebwako:

Ebidde ery’ama ery’omu ttaka: Lino lye liba lyasimibwa mu ttaka era ne libeera ekitundu ky’olusuku.
Ebidde ery’ama ery’okuzimba: Lino lizimbibwa waggulu w’ettaka era lisobola okuba ekirungi eri amaka agatalina bbanga linene ery’olusuku.
Ebidde ery’ama ery’amazzi agakuma: Lino liba na system ezikuma amazzi okutambula mu ngeri ennungi.
Ebidde ery’ama ery’okulongoosa: Lino likozesa enkola ez’obutonde okukuuma amazzi nga malongoofu awatali bikozesebwa bingi eby’ekikugu.

Bintu ki ebikulu eby’okukuuma ebidde ery’ama?

Okukuuma ebidde ery’ama kikulu nnyo okusobola okukakasa nti lisigala nga lirungi era nga lisobola okukozesebwa. Wano waliwo ebimu ku bintu ebikulu eby’okukola:

Okukebera n’okulongoosa amazzi buli lunaku.
Okukuuma ebipimo by’amazzi nga bituufu.
Okukozesa ebikozesebwa ebituufu eby’okulongoosa amazzi.
Okukebera n’okuddaabiriza system y’amazzi buli kiseera.
Okukuuma ebidde ery’ama nga teririna bikyafu oba ebikoola.

Ngeri ki ez’okukozesa ebidde ery’ama mu ngeri ey’obukugu?

Ebidde ery’ama lisobola okukozesebwa mu ngeri nnyingi ez’obukugu okwongera ku mugaso gwalyo:

Okukozesa amazzi g’ebidde ery’ama okufukirira olusuku.
Okuteekawo enkola y’okukuuma ebbugumu okukendeereza okwonooneka kw’amazzi.
Okukozesa ebikozesebwa eby’obutonde okukuuma amazzi nga malongoofu.
Okuteekawo ebisenge by’enjuba okufuna amaanyi g’enjuba okukozesa mu system y’ebidde ery’ama.
Okukozesa ebidde ery’ama ng’ekifo eky’okwewummuliramu n’okusanyukiramu mu ngeri ez’enjawulo.

Nsonga ki ez’okwegendereza ez’okukuuma ng’olina ebidde ery’ama?

Newankubadde nga ebidde ery’ama lisobola okuba eky’amasanyu n’okuwummula, kikulu okukuuma obukuumi:

Okukakasa nti waliwo ebikwata ku bukuumi ng’enyimbe z’amazzi n’ebikozesebwa eby’okutaasa obulamu.
Okuyigiriza abaana n’abakulu amateeka g’obukuumi bw’ebidde ery’ama.
Okukuuma amazzi nga malongoofu era nga tegaliiko bukosi bwonna.
Okukakasa nti waliwo okulongoosa amazzi okw’emirundi mingi.
Okukuuma ebintu ebikozesebwa mu kulongoosa amazzi mu ngeri etuufu era ewala n’abaana.

Okuwumbako, ebidde ery’ama lisobola okuba eky’omuwendo eri amaka. Bwe likuumibwa obulungi era ne likozesebwa mu ngeri ey’obukugu, lisobola okuwa emikisa mingi egy’okusanyuka, okuwummula, n’okukolerako emirimo egy’enjawulo. Naye, kikulu okukuuma obukuumi n’okulongoosa amazzi buli kiseera okukakasa nti ebidde ery’ama lisigala nga lirungi era nga lisobola okukozesebwa.

Home